Таҳлилгарони ҷавон ва хабарнигорон аз Тоҷикистон, Қирғизистон, Қазоқистон ва Ӯзбекистон дар нишасти серӯза масоили марбут ба чолишҳо ва равандҳо дар кишварҳояшон дар соли 2019-ро баррасӣ карда, ҷаласаи минтақаӣ дар заминаи сифати таҳлил ва мавзӯи обу барқро баргузор намуданд. Ҳамчунин, ширкатдорони нишаст донишу маҳорати худро дар ростои инъикос ва пешниҳоди мавзӯҳои таҳлилӣ беҳбуд бахшиданд.
Ба канали мо дар Telegram бипайвандед!
Иштирокчиёни мулоқоти минтақаӣ хатмкунандагони Мактаби тобистонаи таҳлил ва рӯзноманигории таҳлилии cabar.asia, инчунин нафарони ҷадид буданд, ки тоза ба пружаи мазкур пайвастанд. Чорабинӣ бо ҳимояти ВУХ-и Норвеж ва Сафорати Британияи Кабир дар Бишкек сурат пазируфт.
Шурӯъ аз соли 2018 Намояндагии IWPR дар Осиёи Марказӣ силсилабарномаҳои назариявӣ ва амалиро баргузор намуда, барои ташаккулу муаррифии коршиносони ҷавон ва журналистони таҳлилгар фаъолият менамояд. Интизор меравад, онҳо дар оянда барои мақомоти давлатӣ ва доираи васеи ҷомеъа матолиби таҳлилии босифатро бо шаклу услуби нав пешниҳод созанд.
Лола Олимова, мудири барномаҳои Намояндагии IWPR дар Тоҷикистон ва Тимур Токтоналиев, муҳаррири минтақаии IWPR дар Осиёи Марказӣ аснои суханронии ифтитоҳӣ қайд карданд, ки платформаи cabar.asia ба хабарнигорон ва коршиносони ҷавон имконияти нашри мавод ва рушди касбиро фароҳам меорад.
Маълумоти бештарро дар мавриди лоиҳа аз инҷо хонед:
Дар рӯзи аввали нишаст иштирокдорон мавзӯъ ва раванду чолишҳоеро, ки дар кишварҳои онҳо дар соли 2019 муассир хоҳанд буд, инчунин тарзи пешниҳоди онҳоро ба баррасӣ гирифтанд. Сипас, барои хабарнигорон ва коршиносон ҷаласаҳои мавзӯии алоҳида (тематикӣ) дар мавриди нигориши матолиби таҳлилӣ, беҳтар пешниҳод кардани мавод ва рафъи иштибоҳҳо доир гардиданд.
Шоҳрух Абдуллоев, муҳаққиқ аз Тошканд:
Нурбек Бекмурзаев, пажӯҳишгари мустақил аз Бишкек:
Дар бораи чаҳорчӯби нигориш (навиштан)-и матолиби таҳлилӣ ва махсусиятҳои он муҳаррири IWPR Лола Олимова нақл кард. Хатмкунандаи мактаби тобистонаи таҳлилгарон Асел Сооронбаева бошад, дар бораи меъёрҳои ахлоқии журналистон маълумот дод.
Хадиша Акаева, фориғуттаҳсили Мактаби журналистикаи таҳлилии cabar.asia аз шаҳри Семейи Қазоқистон:
Асел Сооронбаева, иштирокчии Мактаби рӯзноманигории таҳлилии cabar.asia аз Бишкек:
Рӯзи дуюми ҳамойиш ба мавзӯъи “коршиносон ба раванди қабули қарорҳои сиёсӣ ва идорӣ дар Осиёи Марказӣ чӣ тавр таъсир расонида метавонанд” ва “кадом мушкилот дар ин роҳ мавҷуд аст”, бахшида шуда буд. Вобаста ба мавзӯҳо ва муаррифии онҳо Шоҳрух Абдуллоев (Ӯзбекистон), Тимур Токтоналиев (Қирғизистон), Муслимбек Бӯриев (Тоҷикистон) ва Аскар Мукашев (Қазоқистон) баромад карданд. Дар бораи механизми ҳамкории ҷомеъаи коршиносӣ бо шахсони тасмимгиранда бошад, Қаҳрамон Бақозода, роҳбари маркази таҳқиқотии “Зеркало” нақл кард.
Тафсилоти бештар: То расидан ба “осмон”: коршиносон ва мансабдоронро зарур аст, ки муколамаи бунёдиро ба роҳ монанд
Ҳамчунин, дар ҳошияи нишасти хатмкунандагони мактаби тобистонаи cabar.asia мулоқоти минтақавии коршиностон дар заминаи обу энержӣ (гидроэнергетика) дар Осиёи Марказӣ баргузор шуд. Дар бораи ба кор даромадани чархаи аввали “НБО Роғун”, паҳлӯҳои иқтисодӣ ва сиёсии ин пружа Шералӣ Ризоев, таҳлилгари Маркази тадқиқоти стратегии назди Президенти Тоҷикистон суҳбат кард.
Фарҳод Аминҷонов, муовини директори Институти таҳқиқоти стратегии Осиёи Марказӣ дар хусуси мавқеи Тошканд ва таъсири Роғун ба тақсими захоири обу энержӣ дар минтақа гузориш дод. Сиёсатшинос Жавлон Боймат дар бораи тағйири мавқеи Ӯзбекистон оид ба масоили бунёди неругоҳҳо дар Қирғизистону Тоҷикистон суханронӣ кард.
Мавқеи Қирғизистону Қазоқистонро дар ин бора таҳлилгар Амангелдӣ Ҷумъабаев ва сиёсатшинос Меруерт Сейдуманова пешниҳоди иштирокчиён сохтанд.
Тафсилоти бештар: Низоми обию энержии Осиёи Марказӣ: танҳо дар ҳамҷоягӣ метавон рушд кард
Фарҳод Мирзабаев, журналист-таҳлилгар аз Тошканд:
Мижгона Ҳалимова, хатмкардаи Мактаби таҳлилӣ, журналист аз Душанбе:
Рӯзи охирин ва анҷоми нишаст аз ҳама рӯзҳои дигар пурбортар буд. Он ба корҳои амалӣ ва вижагиҳои таҷҳизоти онлайнӣ, ки аснои навиштани маводи таҳлилӣ ба журналистон ва коршиносон кӯмак менамояд, ихтисос ёфта буд. Нишасти коркарди додаҳо ва тарзи кор бо онро хатмкунандаи Мактаби тобистонаи таҳлилӣ Анастасия Валеева баргузор намуд. Вай тарзи кор бо омор, арқом, манобеъ ва сарчашмаҳоро, ки ба журналистон ҳангоми таҳияи матолиби таҳлилӣ зарур мешаванд, омӯзонд. Иштирокчиён дар амалия бо арқому манобеъ кор карда, ҳар кадоме омода кардани тасвирбаён (инфографика)-ро таҷриба карданд.
Бермет Уланова, хатмкунандаи Мактаби тобистонаи таҳлилӣ, журналист аз Бишкек:
Амонгелдӣ Ҷумабаев, пажӯҳишгар аз Бишкек:
Мавзӯи дигари муҳим, ки дар ин нишаст баррасӣ гардид, далелсанҷӣ (фактчекинг) буд: он барои журналистон чӣ медиҳад, чӣ зарурати истифода аз он вуҷуд дорад ва чӣ тавр дурустии арқому иттилоъро санҷид. Мураббии шинохта Фариштамоҳ Гулова бошад, дар ин бора ба ширкатдорон маълумоти аҷиб ва заруриро пешниҳод сохт.
«Агар шумо ҳамчун журналист, ё фаъоли ҷомеъа дарк мекунед, ки ин хабар ҷаълӣ (фейк) аст ва он барои ба даст овардани теъдоди бештари “лайк”-у “писандидан” аст, барои оянда ва барои кори шумо дар оянда зарур мешавад. Қоидаҳои муайяни фактчекинг (далелсанҷӣ) вуҷуд доранд ва бо истифода аз онҳо шумо хабари дурустро аз тақаллубӣ, сарчашмаи аслро аз дурӯғ пайдо карда метавонед”,- иброз дошт Фариштамоҳ Гулова.
Ҷавоҳир Очилов, журналист аз Тошканд:
Дар анҷоми нишаст иштирокдорон мулоқоти нахустини хатмкунандагони мактаби таҳлилии журналистон ва рӯзноманигории таҳлилии минтақаиро ҷамъбаст карда, хулосаҳои худро пешниҳод намуданд. Қайд гардид, ки баргузории чунин чорабиниҳо бояд ба таври силсилаӣ (муддавом) сурат гирифта, дар он хабарнигорон ва коршиносон ширкат намоянд, зеро он барои тақвияти ҳамкории наздимарзӣ ва амалкарди муштараки ҷомеъа замина мегузорад.